Related Articles
ਰਾਸਾਇਨਿਕ ਖਾਦਾਂ ਅਤੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਜਾਗਰੁਕ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ।ਜੈਵਿਕ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਕਰੀਬ 90 ਹਜਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਯੂਰਿਆ ਤੋਂ ਤੌਬਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦਹੀ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਕੇ ਅਨਾਜ ,ਫ਼ਲ ,ਸਬਜੀ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ 25 ਤੋਂ 30 ਫੀਸਦੀ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ।
ਯੂਰਿਆ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਦਹੀ ਮਿਸ਼ਰਣ ਦਾ ਛਿੜਕਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਕਿੱਲੋ ਦਹੀ ਹੀ 25 ਕਿੱਲੋ ਯੂਰਿਆ ਨੂੰ ਮਾਤ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ । ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮੰਨੀਏ , ਤਾਂ ਯੂਰਿਆ ਨਾਲ ਫਸਲ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 25 ਦਿਨ ਤੱਕ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਕੇ ਦਹੀ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਨਾਲ ਫਸਲਾਂ ਵਿੱਚ 40 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਹਰਿਆਲੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ।
ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅੰਬ,ਲੀਚੀ,ਕਣਕ ,ਝੋਨਾ ਅਤੇ ਗੰਨੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸਫਲ ਹੋਇਆ ਹੈ ।ਫਸਲ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇ ਤੱਕ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਨਾਇਟਰੋਜਨ ਅਤੇ ਫਾਸਫੋਰਸ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ।
ਕਿਸਾਨ ਸੰਤੋਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਕਰੀਬ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਲੋਂ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹੈ । ਕਾਫ਼ੀ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਫਲ ਪੈਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ । ਸਾਰੇ ਫਲ ਇਕ ਆਕਾਰ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਫਲਾਂ ਦਾ ਝੜਨਾ ਵੀ ਇਸ ਪ੍ਰਯੋਗ ਨਾਲ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਦਹੀਂ ਤੋਂ ਖਾਦ ਬਨਾਉਣ ਦੀ ਵਿਧੀ
ਦੇਸ਼ੀ ਗਾਂ ਦੇ ਦੋ ਲਿਟਰ ਦੁੱਧ ਦਾ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਦਹੀ ਤਿਆਰ ਕਰੋ .ਤਿਆਰ ਦਹੀ ਵਿੱਚ ਪਿੱਤਲ ਜਾਂ ਤਾਂਬੇ ਦਾ ਚੱਮਚ ,ਕਟੋਰਾ ਡੁਬੋ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿਓ . ਇਸਨੂੰ ਢੱਕ ਕੇ ਅੱਠ ਤੋਂ 10 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਛੱਡ ਦਿਓ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦਾ ਪਦਾਰਥ ਨਿਕਲੇਗਾ। ਫਿਰ ਭਾਂਡੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਕੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਦਹੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਦੋ ਕਿੱਲੋ ਦਹੀ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਲਿਟਰ ਪਾਣੀ ਮਿਲਿਆ ਕਰ ਪੰਜ ਲੀਟਰ ਮਿਸ਼ਰਣ ਬਣੇਗਾ ।
ਇਸ ਪੰਜ ਲਿਟਰ ਮਿਸ਼ਰਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇਕ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿਚ ਕਰੋ ਜਿਸ ਨਾਲ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਨਾਇਟਰੋਜਨ ਅਤੇ ਫਾਸਫੋਰਸ ਮਿਲਦਾ ਹੈ . ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਬੂਟੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੇ ਤੱਕ ਤੰਦੁਰੁਸਤ ਵੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
ਇਸ ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੱਖਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਪਦਾਰਥ ਵੀ ਨਿਕਲੇਗਾ । ਇਸਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਕੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਮਿਲਾ ਕੇ ਦਰਖਤ – ਬੂਟੀਆਂ ਦੀਆਂ ਜੜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ । ਧਿਆਨ ਰਹੇ ਇਸਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬੱਚਾ ਨਾ ਆ ਜਾਵੇ . ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਨਾਲ ਦਰਖਤ – ਬੂਟੀਆਂ ਦੇ ਤਣੇ ਵਾਲੇ ਕੀੜੇ ਅਤੇ ਦੀਮਕ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ।
