ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ , ਜੋ ਰੇਗਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਲੱਗਦਾ ਹੈ । ਇੱਥੇ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਕਰੀਬ 70 ਲੱਖ ਹੈ । ਇਸਰਾਇਲ ਵਿਚ ਸਿਰਫ 20 ਫੀਸਦੀ ਭੂਮੀ ਹੀ ਖੇਤੀ ਲਾਇਕ ਹੈ । ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ 3 ਲੱਖ 60 ਹਜਾਰ ਹੇਕਟੇਇਰ ਭੂਮੀ ਉੱਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ , ਜਿਸ ਵਿੱਚ 1 ਲੱਖ 80 ਹਜਾਰ ਹੇਕਟੇਇਰ ਭੂਮੀ ਦੀ ਸਿੰਚਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੀ ਅੱਧੀ ਵਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭੂਮੀ ਬੰਜਰ ਹੈ । ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਇਹ ਆਪਣੀ ਜਰੂਰਤ ਦਾ 95% ਭੋਜਨ ਆਪ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਮਰਥ ਹੈ । ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਕਮੀ ਦਾ ਸਾਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ।ਇਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇੱਥੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਨਤੀਜੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਹਨ । ਇਹ ਸਫਲਤਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ–ਟੇਕਨੋਲਾਜੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਤਾਲਮੇਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮਿਲੀ ਹੈ । ਇਸਨੂੰ ਖੇਤੀ ਦਾ ਮੱਕਾ ਮਦੀਨਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਕੰਧਾਂ ਤੇ ਖੇਤੀ
ਇਜਰਾਇਲੀ ਕੰਪਨੀ ਗਰੀਨਵਾਲ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਨੇ ਫ਼ਸਲ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇਕ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਉਤਾਰੀ ਹੈ । ਇਸ ਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮੰਜਿਲਾ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਦੀਵਾਰਾਂ ਉੱਤੇ ਚਾਵਲ , ਮੱਕੀ ਅਤੇ ਕਣਕ,ਸਬਜਿਆਂ ਤੇ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਫਸਲ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰ ਸੱਕਦੇ ਹਾਂ ।
ਇਸ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕ ਤਹਿਤ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਦੋਨਾਂ ਦੀਵਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਉੱਚੇ ਗਾਰਡਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ , ਜੋ ਕਿ ਪਾਰੰਪਰਕ ਗਾਰਡਨ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਵਰਟਿਕਲ ਪਲਾਂਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਤਹਿਤ ਬੂਟੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਾਲ ਮਾਡਿਉਲਰ ਯੂਨਿਟ ਵਿੱਚ ਸੰਘਣੇ ਕਰਕੇ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਬੂਟੇ ਬਾਹਰ ਨਾ ਡਿਗਣ , ਇਸਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਹਰ ਇੱਕ ਬੂਟੇ ਨੂੰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਡਰਿਪ ਸਿਸਟਮ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਜਦੋਂ ਇਸ ਬੂਟੀਆਂ ਉੱਤੇ ਅਨਾਜ ਉੱਗਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਇਹਨਾ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਮਿਆਦ ਲਈ ਹੇਠਾਂ ਉਤਾਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਘੱਟ ਖਰਚੇ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸਲ ਸਟੋਰ
ਇਜਰਾਇਲ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਅਨਾਜ ਸਟੋਰ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਘੱਟ ਖਰਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਪਣੀ ਫਸਲ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਸੱਕਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਬੈਗ ਹਵਾ ਅਤੇ ਪਾਣੀ,ਗਰਮੀ ਤੇ ਹਰ ਤਰਾਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਬੈਗ ਲਈ ਇਜਰਾਇਲ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮੱਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ।
ਰੇਗਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪੋਲੀਹਾਊਸ
ਇਸਰਾਇਲ ਨੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਦੇ ਪੋਲੀਹਾਊਸ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜੋ ਸੂਰਜ ਦੀ ਊਰਜਾ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਸਿੰਚਾਈ ਵਾਸਤੇ ਕਰਦੇ ਹਨ ।ਇਸ ਤਰਾਂ ਪੂਰੀ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸਲਾਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ।
ਰੇਗਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ
ਇਜਰਾਇਲ ਦੇ ਜ਼ੀਰੋ ਡਿਸਚਾਰਜ ਸਿਸਟਮ ਨੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਲਈ ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ । ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਲਈ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਰਹੇ ਸਨ । ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਟੈਂਕਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹਨਾਂ ਸਮਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ ।
ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਕਨੀਕੀ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ।
ਪਾਣੀ ਸੋਕਨ ਵਾਲੀਆਂ ਪਲਾਸਟਿਕ ਟ੍ਰੇ
ਅਜਿਹੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਟ੍ਰੇ ਦਾ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਹਵਾ ਵਿਚੋਂ ਨਮੀ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ । ਦੰਦਿਆਂ ਵਾਲੀ ਇਹ ਪਲਾਸਟਿਕ ਟ੍ਰੇ ਨੂੰ ਚੂਨੇ ਦਾ ਪੱਥਰ ਲਗਾਕੇ ਬੂਟੇ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਰਾਤ ਨੂੰ ਇਹ ਟ੍ਰੇ ਨਮੀ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਨੂੰ ਸੋਖ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੂੰਦਾਂ ਨੂੰ ਬੂਟਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜੜਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਟ੍ਰੇ ਕੜਕਦੀ ਧੁੱਪ ਤੋਂ ਵੀ ਬੂਟਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬੂਟੀਆਂ ਦੀ 50 ਫ਼ੀਸਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
ਹੋਰ ਤਸਵੀਰਾਂ